Vlaanderen telt momenteel zes wijnen met een beschermde benaming, waarvan vijf een beschermde oorsprongsbenaming (BOB) en één een beschermde geografische aanduiding (BGA). Elk van deze beschermde benamingen of appellaties wordt ondersteund door een productdossier dat de voorwaarden en eigenschappen samenvat. Die productdossiers vind je allemaal terug in de Ledenzone.

Om je wijn erkend te zien worden als een van voornoemde BOB’s of BGA moet je voldoen aan de voorwaarden in het productdossier (lastenboek) van de appellatie en moet de wijn uiteraard ook geproduceerd zijn binnen het gebied van de appellatie.

Wat moet je concreet doen?

Wanneer je een wijn van een bepaald jaar (met name een lotnummer) wil laten erkennen als BOB of BGA, moet je hiervoor een erkenningsaanvraag invullen en bij voorkeur per e-mail opsturen naar het secretariaat van de Erkenningscommissie Wijn (wijn@lv.vlaanderen.be). Gebruik hiervoor het formulier voor de erkenningsaanvraag dat je hier kunt downloaden. Op de erkenningsaanvraag duid je aan op welke proefsessie je je wijn(en) wil aanbieden. Er worden elk jaar vijf proefsessies georganiseerd – de datums waarop die plaatsvinden en de deadlines voor het indienen van je aanvraag vind je hier.

Wanneer je dit formulier hebt opgestuurd, zal de FOD Economie je contacteren om een afspraak te regelen voor het nemen van stalen. Zo moeten er vijf stalen worden genomen per lotnummer, in principe van gebottelde flessen.

Deze stalen zijn noodzakelijk voor twee redenen: enerzijds zal een fles opgestuurd worden naar een laboratorium omdat wijnen met een appellatie volgens Europese regels moeten voldoen aan een aantal chemische parameters, zijnde het totale en effectieve alcoholvolumegehalte, het totaalgehalte aan suikers/zuren, het gehalte aan vluchtige zuren, het totaalgehalte aan zwaveldioxide en voor mousserende wijn tevens het koolzuurgehalte.
Indien al deze waarden voldoen aan de opgelegde parameters worden de wijnen onderworpen aan een “blinde” organoleptische test door een Erkenningscommissie. Deze commissie is samengesteld uit achttien specialisten uit verschillende disciplines die met wijn te maken hebben, zoals vertegenwoordigers van de producenten uit elke BOB en BGA, de kleinhandel, de groothandel, de sommeliers en sommeliers-conseil, de horeca en de hotelscholen.

Het eigenlijke proeven gebeurt op anonieme stalen en in stilte. Voor de stemming worden er geen gegevens over de betrokken wijn meegedeeld behalve deze met betrekking tot de filtering. De stemming is bovendien anoniem. De wijn wordt ten slotte erkend indien de wijn door 2/3 van de aanwezige leden minstens een voldoende krijgt.

Waarom deelnemen?

Wijnen met een appellatiebenaming worden beschouwd als van hogere kwaliteit. Een appellatie toont dan ook aan dat de wijn iets bijzonders heeft en onderzoek heeft aangetoond dat consumenten een hogere prijs betalen voor appellatie-wijnen. Doordat de wijn een chemische en organoleptische test heeft ondergaan, wordt er ook een minimumkwaliteit gezet vooraleer de wijn op de markt wordt gebracht. Op die manier bouwt de appellatie ook een reputatie op bij de consument.

Appellaties promoten de unieke kenmerken van deze wijnen en de traditionele deskundigheid van hun producenten. Elke appellatie heeft specifieke wettelijke normen voor de wijze waarop het product wordt gemaakt, en dient tevens als garantie voor de kwaliteit van de producten. Het is ook op basis van deze kenmerken dat de wijnbouwers die tot eenzelfde appellatie gezamenlijk promotieacties kunnen voeren. Op die manier zorgt dit ervoor dat je wijn zich onderscheidt van de massa.

Ten slotte zit er nog een voordeel in de etikettering. Duidelijke informatie over de oorsprong van producten is belangrijk voor de consument, omdat die informatie hem in staat stelt een keuze te maken. Indien je wijn erkend is tot de appellatie, mag je trouwens het geografische gebied vermelden waar de wijn is gemaakt. Wijnen zonder appellatie mogen alleen de benaming “Belgische wijn” (of een vergelijkbare vermelding) etiketteren. Op die manier breng je jouw wijn dus dichter bij de consument.